چرا با روشن کردن کولر، ماشین ریپ می‌زنه؟
✅ مقدمه:
اگر خودروی شما هنگام روشن کردن کولر دچار ریپ، پرش دور موتور یا افت دور آرام میشود، این مشکل به‌ویژه در خودروهایی با دریچه گاز برقی و شبکه ارتباطی CAN (کن) رایج است.
در این مقاله، به صورت تخصصی بررسی می‌کنیم که چه عواملی باعث این رفتار می‌شوند و چگونه می‌توان آن‌ها را به‌درستی عیب‌یابی و برطرف کرد.
🔍 خودروهای درگیر این مشکل (نمونه‌ها):
-
ساینا و تیبا با ایسیو ECU زیمنس یا اس ستSSAT و دریچه گاز برقی
-
کوییک، شاهین، آریا
-
پژوهای مالتی‌پلکس‌شده ( 206، 207، پارس مالتی‌پلکس، رانا پلاس )
-
دنا، دنا پلاس، سمند EF7 یورو ۴ و ۵
-
خودروهای چینی مونتاژی با دریچه برقی و ایسیو های بوش یا ایسیو زیمنس
⚠️ چه اتفاقی می‌افتد؟
وقتی کولر روشن میشود:
-
بار مکانیکی روی موتور بالا می‌رود
-
ایسیو ECU باید با باز کردن دریچه گاز برقی، جبران گشتاور انجام دهد
-
اگر این فرمان انجام نشود → دور آرام افت می‌کند → ماشین ریپ می‌زند یا خاموش میشود
🔧 علت‌های تخصصی ریپ با کولر در خودروهای دریچه گاز برقی:
1. خرابی ارتباط شبکه CAN بین ECU و CBM (ماژول بدنه)
در خودروهایی که ارتباط بین ایسیو ECU و ماژول‌های دیگر مثل CBM از طریق شبکه کن (CAN) برقرار میشود، اگر این ارتباط قطع باشد:
-
ایسیو ECU از روشن شدن کولر باخبر نمی‌شود
-
فرمان جبران دور آرام صادر نمی‌شود
📌 نشانه‌ها:
-
خطای شبکه کن در دیاگ
-
تغییر نکردن پارامتر A/C ON در ایسیو ECU حتی با کولر روشن
-
ریپ و پرش شدید به‌محض روشن کردن کولر
2. خرابی ماژول CBM (یا BSI در پژوها)
CBM نقش کلیدی در مدیریت کولر، فن، چراغ‌ها و ارتباط با ایسیو ECU دارد.
اگر CBM مشکل داشته باشد یا لحیم‌سرد، رطوبت یا اتصالی داخلی داشته باشد:
-
سیگنال کولر به ایسیو ECU نمی‌رسد
-
ایسیو ECU گمان می‌کند کولر خاموش است
-
دور آرام را تنظیم نمی‌کند → ریپ می‌زند
📍 گاهی اوقات خطاهای CBM فقط زمانی پاک می‌شوند که ماژول از جای خود بیرون باشد.
3. مشکل در خود دریچه گاز برقی یا قطع بودن آن
اگر سوکت دریچه گاز برقی جدا باشد یا دریچه معیوب باشد:
-
ایسیو ECU وارد حالت اضطراری (Limp Mode) میشود
-
واکنشی به تغییرات بار کولر نمی‌دهد
-
کنترل دور موتور به هم می‌ریزد
📌 خطاهایی مثل P0638، P2119، P2101، P0123 روی دیاگ ثبت می‌شوند.
4. باگ نرم‌افزاری ECU در برخی مدل‌ها
در بعضی خودروها مثل تیبا و ساینا با ECU SSAT یا زیمنس، دیده شده که ورژن نرم‌افزاری ایسیو ECU :
-
بار کولر را در شرایط خاص به‌درستی مدیریت نمی‌کند
-
نیاز به ریمپ استاندارد با نسخه بهینه‌شده دارد
5. ضعف در سیم‌کشی تغذیه، منفی یا تحریک کولر
گاهی مشکل از خرابی سیم‌کشی بین:
-
ایسیو ECU
-
CBM
-
یا سنسور فشار کولر
میتواند باعث شود ایسیو ECU اطلاعات ناقص دریافت کند و عملکرد دور آرام دچار اختلال شود.
🧪 چطور مشکل را عیب‌یابی و برطرف کنیم؟
✅ مرحله ۱: دیاگ و بررسی پارامترهای زیر:
-
A/C ON → وضعیت فرمان کولر به ایسیو ECU
-
Throttle Opening (%) → درصد باز بودن دریچه گاز
-
Load → میزان بار روی موتور
-
Fan Status → وضعیت فن‌ها
✅ مرحله ۲: بررسی سخت‌افزاری و اتصالات
-
تست مقاومت شبکه CAN → حدود ۶۰ اهم بین CAN-H و CAN-L
-
بررسی سلامت CBM یا BSI
-
تست سوکت و مسیر سیم‌کشی دریچه گاز برقی
-
بررسی اتصالات منفی بدنه و بدنه ایسیو ECU
✅ مرحله ۳: ریست ایسیو ECU و تطبیق دریچه گاز
بعد از برطرف کردن خطاها:
-
پاک کردن خطاها با دیاگ تخصصی
-
انجام Throttle Reset (در دیاگ)
-
Idle Relearn (تطبیق دور آرام )
✅ راهکار نهایی:
| اقدام | نتیجه |
|---|---|
| وصل بودن کامل دریچه گاز برقی | جلوگیری از وارد شدن ایسیو ECU به حالت اضطراری |
| سلامت شبکه کن و CBM | انتقال سیگنال کولر به ایسیو ECU |
| استفاده از دامپ سالم یا ریمپ بهینه‌شده | مدیریت بهتر بار کولر |
💬 نتیجه‌گیری:
اگر خودروی شما با روشن کردن کولر دچار پرش دور، ریپ یا افت شدید دور آرام میشود، مخصوصاً اگر ایسیو ECU زیمنس، ایسیو بوش یا SSAT دارید و از دریچه گاز برقی استفاده می‌کنید، حتماً باید:
-
ارتباط CAN بین CBM و ایسیو ECU
-
وضعیت دریچه گاز
-
نسخه نرم‌افزار ایسیو ECU
را با دقت بررسی کنید.
در شیراز ایسیو ECU این مشکل به‌طور تخصصی قابل شناسایی و رفع است. اگر چنین مشکلی در خودروی شما یا مشتریانتان وجود دارد، برای عیب‌یابی دقیق و رفع اصولی با ما تماس بگیرید.
📞 تماس با شیراز ایسیو ECU:
-
تنظیم دور آرام و دریچه گاز برقی
-
تعمیر CBM، BSI، و رفع خطاهای کولر
