تاخیر در دریچه گاز برقی خودرو | دلایل شایع گاز نخوردن 206، 207، سمند و پژو پارس
مقدمه
یکی از مشکلات شایع در خودروهای مجهز به دریچه گاز برقی مانند پژو 206، پژو 207، سمند EF7 و پژو پارس TU5، تاخیر در واکنش دریچه گاز یا همان گاز نخوردن ماشین است. رانندگان معمولاً این مشکل را به صورت کندی شتاب اولیه، تأخیر در دور گرفتن موتور یا دیر واکنش نشان دادن پدال گاز تجربه می‌کنند. این ایراد در شهرهای گرمسیر مانند شیراز و جنوب ایران بسیار شایع‌تر است، زیرا دمای بالای محیط و فشار حرارتی روی ایسیو ECU و دسته سیم، احتمال بروز خطا را افزایش می‌دهد.
1. دریچه گاز برقی چیست و چگونه کار می‌کند؟
دریچه گاز برقی جایگزین سیستم قدیمی سیم گاز مکانیکی شده است. در این سیستم:
* پدال گاز مجهز به سنسور موقعیت (APP Sensor) است.
* سیگنال پدال به ایسیو ECU ارسال میشود.
* ایسیو ECU بر اساس شرایط موتور، فرمان باز یا بسته شدن دریچه گاز را به موتور الکتریکی دریچه گاز می‌دهد.
* باز شدن دریچه باعث ورود هوا و افزایش دور موتور میشود.
هرگونه ضعف در این زنجیره (سنسور پدال، سیم‌کشی، ایسیو ECU یا خود دریچه گاز) میتواند باعث تاخیر یا گاز نخوردن ماشین شود.
2. دلایل شایع تاخیر در دریچه گاز برقی
الف) مشکلات سیم‌کشی
پوسیدگی یا ضعف دسته سیم موتور, سیم‌های نازک مربوط به دریچه گاز و پدال به مرور زمان در اثر حرارت یا لرزش قطع و وصل می‌شوند.
افت ولتاژ در مسیر رسانایی ضعیف باعث میشود سیگنال به‌موقع به ایسیو ECU نرسد.
اتصال ناقص در سوکت‌ها اکسیدشدگی یا لق بودن سوکت پدال و دریچه گاز هم تاخیر ایجاد می‌کند.
ب) ایرادات نرم‌افزاری ایسیو ECU
نرم‌افزارهای ضعیف در برخی ECU ایسیو ها مثل کسنس کوییک و LZNF باعث تاخیر در پردازش فرمان گاز می‌شوند.
کالیبراسیون نامناسب در بعضی نسخه‌های ایسیو ECU هم باعث کندی واکنش موتور در دورهای پایین میشود.
ج) خرابی‌های سخت‌افزاری ایسیو ECU
خرابی آی‌سی درایور دریچه گاز
مشکل در رگولاتور تغذیه ایسیو ECU به دلیل گرمای زیاد
ضعف در طراحی برد ایسیو ECU ایسیو های خاص مثل ACSE
د) خرابی سنسورها یا قطعات مرتبط
سنسور پدال گاز (APP) : اگر سیگنال ولتاژ خطی و صحیح ندهد، ایسیو ECU دستور درستی صادر نمی‌کند.
خود دریچه گاز برقی : کثیف بودن، خرابی موتور یا سنسور موقعیت دریچه (TPS).
سنسور مپ و دمای هوا : سیگنال اشتباه این سنسورها روی فرمان دریچه گاز تاثیر مستقیم دارد.
3. چرا این مشکل در مناطق گرم مثل شیراز بیشتر دیده میشود؟
دمای بالا باعث انبساط اتصالات و ضعیف شدن تماس سوکت‌ها میشود.
حرارت موتور سیم‌کشی را خشک و شکننده می‌کند.
ایسیو ECU در دماهای بالا بیشتر دچار خطاهای موقتی نرم‌افزاری میشود.
افزایش بار کولر در هوای گرم هم ضعف تاخیر دریچه گاز را تشدید می‌کند.
4. علائم تاخیر دریچه گاز برقی
شتاب اولیه ضعیف هنگام حرکت
گاز نخوردن لحظه‌ای پس از فشردن پدال
روشن شدن چراغ چک به همراه خطاهای دریچه گاز یا پدال در دیاگ
نوسان دور موتور در حالت درجا
بهبود موقت عملکرد پس از خاموش و روشن کردن خودرو
5. راه‌های تشخیص
1. بررسی با دستگاه دیاگ: خطاهای مربوط به APP یا TPS مشخص می‌شوند
2. تست اهمی سنسور پدال و دریچه گاز
3. بررسی سیم‌کشی با مولتی‌متر: تشخیص قطعی یا افت ولتاژ
4. تست عملی: تکان دادن دسته سیم در حالت روشن و مشاهده تغییر واکنش موتور
5. آپدیت نرم‌افزار ایسیو ECU در مواردی که ایراد نرم‌افزاری تایید شده است
6. راه‌حل‌های رفع مشکل
نو کردن دسته سیم موتور در صورت پوسیدگی یا وصله‌کاری‌های متعدد
شستشوی دریچه گاز برقی و در صورت نیاز تعویض آن
تعویض یا تعمیر ایسیو ECU در مدل‌هایی که ضعف سخت‌افزاری دارند
فلش یا آپدیت نرم‌افزار ایسیو ECU برای رفع ایرادات نرم‌افزاری
استفاده از قطعات اصلی برای جلوگیری از تکرار ایراد
7. تاثیر رفع این مشکل بر خودرو
بهبود شتاب و کاهش تاخیر در حرکت
کاهش مصرف سوخت به دلیل احتراق کامل‌تر
کاهش آلایندگی خودرو
افزایش عمر ایسیو ECU و دریچه گاز
رانندگی روان و ایمن‌تر در شهرهای پرترافیک مثل شیراز
نتیجه‌گیری
تاخیر در دریچه گاز برقی یا گاز نخوردن خودرو یکی از مشکلات شایع در خودروهای تولیدات داخلی است. این ایراد میتواند ناشی از سیم‌کشی فرسوده برق خودرو ، نرم‌افزارهای ضعیف ایسیو ECU یا خرابی سخت‌افزاری باشد. در مناطق گرمسیری مثل شیراز این مشکل بیشتر دیده میشود. تشخیص دقیق و رفع اصولی آن، نه‌تنها عملکرد خودرو را بهبود می‌دهد بلکه از هزینه‌های سنگین و خطرات احتمالی نیز جلوگیری می‌کند.
